Mercedes Simplex 40 mã lực - Vang bóng một thời

Admin
Những năm đầu thế kỷ 20 là thời kỳ mà nghành công nhiệp ôtô bắt đầu bước những bước dài trên con đường phát triển của mình. Đó cũng là thời điểm Jellinek đặt nền móng cho sự nghiệp vinh quang của Mercedes với sự ra đời của chiếc Simplex 40 mã lực huyền thoại, chiếc xe đã từng xưng bá một thời trên cả đường đua lẫn trên đường phố.

Vào đầu năm 1900, Emil Jellinek, chàng trai có niềm đam mê đặc biệt đối với kỹ thuật ôtô đã nhìn thấy một tương lai đầy hứa hẹn của nghành công nghiệp vừa mới được khai sinh này và quyết định gây dựng sự nghiệp của mình trên những chiếc xe bốn bánh. Đầu tiên, Jellinek đặt mua chiếc Daimler Phoenix 28 mã lực của công ty Daimler Motoren Gesellschaft (DMG) cho đường đua Nice. Tuy nhiên, Jellinek nhận ra rằng  khó có thể gặt hái được thành công với một chiếc xe có công suất nhỏ như vậy và ông đã yêu cầu DGM cung cấp những chiếc xe có công suất vận hành lớn hơn. Đơn đặt hàng này gồm 36 chiếc có trị giá 550.000 Mác Đức - tương đương với 5.5 triệu Mác bây giờ. Ông yêu cầu DMG phải cho Wilhelm Maybach, kỹ sư giỏi nhất của công ty làm kỹ sư trưởng cho thương vụ có ý nghĩa chiến lược này.

Hộp trục khuỷu nhôm, hai trục cam, van nạp điều khiển

Công việc đầu tiên của Maybach là phát triển động cơ cho những chiếc Mercedes mà Jellinek yêu cầu (Jellinek lấy tên của cô con gái mười tuổi đặt cho những chiếc xe ông đặt mua). Maybach chọn nhôm làm vật liệu chế tạo hộp trục khuỷu và đây là lần đầu tiên kim loại này được sử dụng cho một chi tiết như vậy. Các xylanh được chế tạo theo cặp bằng gang xám có tổng dung tích 5,91 lit.

Đối với các ổ trục chính, Maybach sử dụng Magnali, hợp kim 95 % nhôm, 5 % magiê. Các van nạp và van xả được điều khiển bởi hai trục cam riêng biệt. Đây là một bước tiến lớn trong công nghệ động cơ ôtô vì trước đó các van vận hành dưới tác dụng của áp suất chân không trong xylanh. Mỗi cặp xylanh được nối với một bộ chế hòa khí riêng biệt, và các bộ hòa khí này hoạt động độc lập với nhau. Tốc độ của động cơ được điều khiển qua một cần bẩy gắn trên bánh lái. Các cải tiến ban đầu này đã giúp chiếc xe vận hành êm và hiệu quả hơn, đồng thời khối lượng của động cơ giảm 90 kg so với chiếc Phoenix xuống còn 230 kg.

Động cơ gắn trực tiếp với  khung chính

Maybach không lắp ráp động cơ vào khung phụ như các nhà thiết kế thời bấy giờ vẫn thường làm, thay vào đó ông thu hẹp phần khung chính phía trước và lắp động cơ trực tiếp lên đó, phần khung này được chế tạo từ thép cán do chính DMG sản xuất. Với sự thay đổi này trọng tâm của chiếc được hạ thấp hơn, giúp xe bám đường tốt hơn và dễ điều khiển hơn.

Ly hợp lò xo

Một cải tiến hoàn toàn mới nữa nằm ở bộ ly hợp. Maybach sử dụng một lò xo có độ đàn hồi cao gắn với trục truyền động qua một đĩa nhỏ và được cố định bên trong bánh đà. Hoạt động của lò xo được kiểm soát bởi một cam hình conic. Ý tưởng sáng tạo này của Maybach là cơ sở cho những cải tiến đối với bộ ly hợp từ đây trở đi.

Khoảng cách giữa hai trục bánh lớn hơn, hệ thống phanh hiệu quả hơn

Để tăng cường tính ổn định và độ bám đường của xe, Maybach tăng khoảng cách giữa hai trục bánh lên đến 2,245 m, lớn hơn 32 cm so với chiếc Phoenix của DMG, đồng thời các bánh có cùng kích thước được lắp ráp với hai bán trục. Các nan hoa vẫn được làm bằng gỗ như truyền thống.

Hệ thống phanh được thay đổi cho phù hợp với công suất cao hơn của chiếc xe. Các phanh trống có đường kính 30 cm được lắp trên hai bánh sau và được điều khiển bằng một cần bẩy và một bàn đạp phụ.

Bộ tản nhiệt hình tổ ong

Một trong những cải tiến có ý nghĩa quan trọng nhất trong những chiếc Mercedes đầu tiên là bộ tản nhiệt hình tổ ong. Điều lý thú là kiểu thiết kế này không hề thay đổi cho đến tận ngày nay.

Trước khi bộ tản nhiệt tổ ong  ra đời, hầu hết các nhà sản xuất xe hơi đều sử dụng bộ tản nhiệt ống. Bộ tản nhiệt kiểu này có hiệu suất tản nhiệt rất thấp và rất kồng kềnh nên không thể ứng dụng cho các động cơ có hiệu suất cao. Maybach đã thực hiện một cuộc cách mạng khi cho ra đời một bộ tản nhiệt gồm 8070 ống dẫn nhỏ hình vuông, mỗi ống có kích thước chỉ 6mm, được gắn kết với nhau thành một khối thống nhất. Thêm vào đó ông trang bị một chiếc quạt phía sau bộ tản nhiệt, chiếc quạt này có tác dụng hỗ trợ dòng khí làm mát từ phía trước. Tất cả những thay đổi như vậy đã làm cho hiệu suất của cả hệ thống tản nhiệt tăng vọt trong khi lượng nước sử dụng giảm đáng kể. Như vậy vấn đề về tản nhiệt xem như đã được giải quyết một cách triệt để.

Chiếc Mercedes 35 mã lực đầu tiên

Kết quả đầu tiên của những nỗ lực của Maybach là chiếc Mercedes 35 mã lực. Chiếc xe được chạy thử vào tháng 10 năm 1900 và bàn giao cho Jellinek vào tháng 12 cùng năm. Một năm sau đó chiếc xe liên tiếp gặt hái được những thành công trên đường đua Nice, tên tuổi của Maybach và chiếc xe nổi lên như cồn trong một thời gian ngắn.

Và chiếc Mercedes Simplex 40 mã lực xuất hiện

Không dừng lại ở thành công đó, Jellinek và Maybach tiếp tục phát triển chiếc Mercedes 35 mã lực với hy vọng sẽ cho ra mắt công chúng một chiếc xe mạnh mẽ và tráng lệ hơn. Các kích thước bên ngoài của động cơ được giữ nguyên trong khi dung tích xylanh được tăng lên đến 6,786 lit. Các trục cam được nắp kín và động cơ sử dụng một bộ chế hòa khí duy nhất. Thêm vào đó, khoang động cơ cũng được ghép kín đồng thời phần dưới của chiếc xe được bao bọc bởi các lá thép tấm.

Chiếc xe được bổ sung bộ phanh thứ hai, bộ phanh này tác dụng lên trục trung gian của hệ thống truyền động và cũng được điều khiển bằng một bàn đạp chân. Tất cả các phanh được làm mát nhờ chuyển động té nước lên các đĩa ma sát từ bình chứa bên dưới xe. Sự bổ sung như vậy làm cho hệ thống phanh của chiếc xe trở nên hiệu quả và tin cậy hơn nhiều so với phiên bản cũ.

Sau gần một năm cải tiến, cuối cùng thế hệ tiếp theo của Mercedes 35 mã lực đã được hoàn tất dưới cái tên Mercedes Simplex. Chiếc xe có công suất 40 mã lực này đã tiếp nối một cách xuất sắc những thành công mà Mercedes 35 mã lực đã gặt hái được khi liên tiếp về nhất tại đường đua Nice vào các năm 1902 và 1903. Trước đó một năm, Jellinek đã cho sản xuất hàng loạt hai mẫu xe này và một số mẫu khác có công suất nhỏ hơn, và kể từ đây Mercedes chính thức bước vào con đương phát triển đầy vinh quang của mình.

Thu Hiền